poniedziałek, 6 lipca 2015

Czytanie książek


Czytanie książek dostarcza wspaniałej okazji do trenowania dostosowywania się do innych. Czytanie książek dzieciom pozwala im zapoznać się sytuacjami i sposobem życia zupełnie różnych od tego co oni znają - a to pozwala im spojrzeć na świat z innej perspektywy.

Najlepszym sposobem na naukę dostosowywania się do innych poprzez wspólne czytanie książek jest dyskutowanie o tym co się właśnie przeczytało. Dla przykładu możecie rozmawiać o tym czego chcę bohaterowie książek, jak oni myślą i jak się czują oraz dlaczego postępują w taki a nie inny sposób.

W tym rozdziale porozmawiamy o tym jak jeszcze intensywniej pracować na umiejętnościami dostosowywania się do innych podczas waszego wspólnego czytania książek. Wasze wspólne rozmowy podczas czytania książek pomogą mu mieć otwarty umysł na nowe idee i przygody.

Co czytać?


W dzisiejszych księgarniach nawet dla najbardziej wybrednego dziecka znajdzie się książka, która go zainteresuje. Problem, z którym mierzą się rodzice nie polega na znalezieniu dobrej książki ale wyborze z setek takich książek.

Książki dla dzieci można podzielić na dwie kategorie. Książki z fikcyjnymi postaciami lub zwierzętami zachowującymi się jak ludzie zaliczymy do pierwszej kategorii. Do drugiej kategorii zaliczymy książki prezentujące fakty i informacje o prawdziwych ludziach i rzeczach. Twoje dziecko potrzebuje obu kategorii książek.

Kiedy Twoim celem jest praca nad dostosowywaniem się do innych wybieraj raczej książki z fikcyjnymi postaciami lub te prezentujące ciekawe informacje o prawdziwych ludziach. Miej na uwadze także następujące rodzaje książek:

  • Książki, którymi zainteresowane jest Twoje dziecko
  • Książki z nieskomplikowaną fabuła, w których łatwo dostrzec początek, rozwinięcie i zakończenie
  • Książki dotyczące nieznanych sytuacji - życie na wsi lub w innym kraju (to działa na wyobraźnie i pozwala myśleć z innej perspektywy)
  • Książki, w których tekst nie zawsze odpowiada temu co jest na obrazkach - można wtedy dyskutować o tym co nie zostało napisane w książce ("Jak myślisz, dlaczego ten chłopczyk się śmieje?")
  • Książki bez żadnych słów - tak aby dziecko mogło samo stworzyć historię przyglądając się obrazkom
  • Książki, w których główny bohater musi rozwiązać jakiś problem
  • Książki wykonane ręcznie - książka z pamiątkami z wycieczki, album ze zdjęciami (pomoże mu to rozmawiać o przeszłości)
  • Książki nastawione na pracę na jakimś zagadnieniem - dla przykładu książka, w której jest dużo pytań i odpowiedzi pomaga dziecku oswoić się z takimi wypowiedziami. Książki z dialogami typu "On powiedział, że się spóźniłaś" dostarczają Twojemu dziecku wzorca jak można cytować czyjeś wypowiedzi. Pamiętaj, że kiedy dziecko cytuje czyjąś wypowiedź to stara się dostosować swoje myślenie do innej osoby.


Krótka lista rekomendowanych książek


Rozumienie odmiennych punktów widzenia

Poszukuj książek, w których prezentowane są odmienne punkty widzenia lub takich, w których istnieje wiele rozwiązań dla jakiegoś problemu.

  • Good Night, Gorilla autorstwa Peggy Rathmann

    O tym jak stróż w zoo nie zorientował się, że goryl wypuścił wszystkie zwierzęta z klatek.
  • King Bidgood's in the Bathtub autorstwa Audrey Wood i Don Wood

    Kiedy król odmawia wyjścia z wanny a poddani starają się znaleźć rozwiązanie dla tej sytuacji.
  • Seven Blind Mice autorstwa Ed Young

    Siedem ślepych myszy stara się zgadnąć kim jest to dziwne stworzenie niedaleko stawu.

Rozumienie potrzeb

Poszukuj książek, w których bohaterowie mają marzenia i pragnienia oraz przestawione jest co ci bohaterowie robią aby zdobyć to co chcą.
  • Bread and Jam for Frances autorstwa Russell Hoban i Lillian Hoban

    Książka o tym jak Frances chciała podczas każdego posiłku jeść to samo.
  • When I Get Bigger autorstwa Mercer Mayer

    Mała Critter marzy o wszystkich rzeczach, które będzie mogła robić kiedy dorośnie.

Rozumnie myślenia

Szukaj książek, w których można przeczytać o tym jak bohaterowie myślą.
  • There's a Nightmare in My Closet autorstwa Mercer Mayer

    Książka o tym jak mały chłopczyk myśli, że w jego szafie.
  • The Runaway Bunny autorstwa Margaret Wise Brown i Clement Hurd

    Królicza mama wymyśla wiele sposobów na uratowanie swojego dziecka.

Rozumienie, że widzieć znaczy wiedzieć

Znajdź książki, w których jest okryty obiekt i wspólnie z dzieckiem możecie go szukać.
  • Can You iee What I See? Seymour and the Juice Box Boat autorstwa Walter Wick

    Seria zdjęć fotograficznych, gdzie dziecko jest proszone, aby znalazło na zdjęciach jakiś obiekt.

Rozumienie skrywanych uczuć

Szukaj książek, w których główny bohater skrywa swoje prawdziwe uczucia.
  • The Adventures of Pinocchio autorstwa Carlo Collodi

    Książka o tym jak rósł nos za każdym razem kiedy kukiełka kłamała.

Rozumienie fałszywych przekonań

Szukaj książek, w których jest trochę oszukaństwa.
  • Little Red Riding Hood autorstwa Brothers Grimm

    Jak wilk oszukiwał Czerwonego Kapturka podając się za babcię.
  • The Emperor's New Clothes autorstwa Hans Christian Andersen

    Jak cesarz został oszukany i nosił niewidzialne szaty, których nie było.


W jaki sposób czytać dziecku


Czasem ani tekst zawarty w książeczce, ani obrazki nie są na tyle interesujące, aby utrzymać zainteresowanie dziecka daną książką. Żeby opowiadana w książce historia była interesująca będziesz musiała pracować głosem niemal jak aktor. Pokazywanie obrazków pomaga w zdobywaniu dziecka uwagi. Pamiętaj, że kiedy czytasz dziecku książkę to częścią Twojej pracy jest też rozmawianie o tym co zostało przeczytane.

Istnieje kilka sposób na to by czytanie stało się dla dziecka atrakcyjne. Po pierwsze, usiądźcie "twarzą w twarz". Kiedy oboje czytacie to taka pozycja umożliwia dziecku zarówno łatwe patrzenie na książkę jak i na Twoją twarz. Niektóre z poznanych wcześniej I-wskazówek mogą okazać się pomocne, zwłaszcza uwzględniania zainteresowań dziecka jak i zadawanie pytań. Poniżej postaramy się opisać dokładniej techniki pomocne podczas czytania książek.

Usiądź "twarzą w twarz"

Kiedy czytasz upewnij się, że Twoje dziecko może obserwować Twoją twarz kiedy tylko tego potrzebuje. Przez większość czasu dziecko będzie wpatrzone w książkę. Niemniej jednak mogą zaistnieć takie okoliczności, że będziesz chciała aby Twoje dziecko spojrzało na Ciebie. Wyraz Twojej twarzy może powiedzieć mu równie dużo jak słowa, które przeczytałaś.

Kiedy tylko możesz wybieraj taką pozycję, że siedzisz na wprost dziecka a książka leży między wami. Jeśli Twoje dziecko leży obok Ciebie to zwracaj swoją twarz w stronę dziecka w najbardziej ekscytujących momentach, aby ono mogło spojrzeć Ci w oczy.

Kolejną zaletą siedzenia "twarzą w twarz" jest to, że możesz obserwować na co patrzy Twoje dziecko. To pomoże Ci dostosować dyskusję do rzeczy, które najbardziej go interesują.

Za każdym razem kiedy będziesz chciała, aby Twoje dziecko spojrzało na Ciebie wykorzystaj techniki opisana w rozdziale 2. Zrób coś nieoczekiwanego. Celowo się pomyl. Użyj zabawnego słowa lub sposobu mówienia. Zawsze pamiętaj aby zatrzymać się na chwilę w kluczowych momentach.


Używaj I-wskazówek (uwzględniaj, interpretuj, wprowadzaj, nalegaj)

Czytanie książek rozpocznij od takich pozycji, które mogą zainteresować Twoje dziecko. Nie przejmuj się jeśli Twoje dziecko chce czytać tylko książki zawierające informacje (o dinozaurach lub o samolotach). Istnieje bardzo wiele sposobów, aby o czymś opowiadać. Nawet przeglądając katalog pociągów można starać się dodawać słowa związane z dopasowywaniem się do innych "Który pociąg najbardziej Ci się podoba?", "Pamiętasz, gdzie widzieliśmy taki pociąć?".

Jeśli Twoje dziecko czyta tylko książki zawierające informacje to staraj się zainteresować go innymi książkami dotyczącymi jego ulubionego tematu. Jeśli dla przykładu Twoje dziecko jest zainteresowane dinozaurami to być może spodoba mu się książka o małych chłopcy z pluszowym dinozaurem, który się zgubił. W końcu zainteresowania Twojego dziecka ulegną poszerzeniu.

Bez względu na to o czym jest książka to Twoje dziecko będzie miało własne zdanie na temat tego co jest dla niego ciekawe. Zwracaj uwagą na co patrzy Twoje dziecko i staraj się rozmawiać o tym. Wprowadzaj do rozmowy swoje własne pomysły i słowa a jednocześnie dawaj u do zrozumienia, że słuchasz go i cenisz jego zdanie. Jeśli nie jesteś pewna co Twoje dziecko powiedziało to interpretuj jego wypowiedź i sprawdzaj poprawność swojej interpretacji. Komentuj od czasu do czasu dodając nowe informacje i idee.

Jeśli Twoje dziecko uparcie powraca do jednego tematu to będziesz musiała nalegać na jego zmianę. Jeśli wypracowałaś jakiś sposób, aby Twoje dziecko przestało mówić bez przerwy (np.: uniesiona dłoń, palec przytknięty do ust) to użyj tego sposobu. Może też w zdecydowany ale przyjacielski sposób ostrzec go, że zamierzasz zmienić temat rozmowy. Koniec końców Twoje dziecko uczy się poznawać inne punkty widzenia tylko wtedy kiedy się z nimi styka. Pamiętaj, że najlepszym sposobem na to, żeby Twoje dziecko pozwoliło Ci dojść do głosu jest powiedzenie mu komplementu ("Super, że mnie posłuchałeś").

Zadaj dziecku pytanie, aby ono uczestniczyło w konwersacji

Rozmawianie o książce polega na wspólnej wymianie zdań. Czasem, żeby zachęcić dziecko do własnych wypowiedzi wystarczy użycie komentarza. Innym razem konieczne będzie zadanie pytania.

Pierwsze pytanie jakie będziesz zadawać dziecku mają upewnić Ciebie czy dziecko rozumie to co przeczytałaś. Zanim zaczniecie rozmawiać o uczuciach i myślach bohaterów upewnij się, że Twoje dziecko rozumie fabułę - kim są bohaterowie, co oni robią i dlaczego to robią.

Jeśli dla przykładu czytasz dziecku bajkę o czerwonym kapturku to możesz się zapytać "Czy możesz mi powiedzieć co teraz robi dziewczynka?" Jeśli Twoje dziecko odpowie "Nakłada płaszcz" to wykorzystaj jego wypowiedź i rozszerz ją "Tak, ona nakłada swój płaszcz. Czeka ją bardzo długa droga". Jeśli poczekasz wystarczająco długo to Twoje dziecko może dodaj jeszcze jakieś swoje spostrzeżenia. Jeśli Twoje dziecko tego nie zrobi to możesz spróbować zadać jej pytanie otwarte, żeby wyjaśniło Ci jakiś fragment historii "Dlaczego mam Czerwonego Kapturka spakowała jedzenie do koszyka?" Jeśli Twoje dziecko nie potrafi odpowiedzieć na to pytanie to zadaj łatwiejsze "Kogo Czerwony Kapturek zamierza odwiedzić?" Odpowiedź na to pytanie powinna być łatwiejsza "Babcię".

Kiedy masz pewność, że Twoje dziecko rozumie historię to możesz zadawać mu więcej otwartych pytań tak, aby dziecko mogło wczuć się w postać bohaterów opowiadania. Możesz dla przykładu zapytać "Jak myślisz, co się stanie dalej?" To dobre pytanie, które sprawia, że dziecko zaczyna rozmyślać o tym co może zrobić bohater.


Wiedza, kiedy należy zadać pytanie jest kluczowa podczas czytania książek. Żeby upewnić się, że dziecko poprawnie śledzi przebieg fabuły zadaj mu proste pytanie ("Kto stoi w drzwiach?", "Co on trzyma w ręce?", "Gdzie on idzie?"). Staraj się zadawać to pytanie w miejscach zwyczajowo przeznaczonych na przerwę jak koniec strony, czy koniec rozdziału. Zadawaj mu pytania, które wymagają od niego sformułowania własnej opinii. Rób to w tej części opowiadania, której fragment chcesz przedyskutować. Dla przykładu, po przeczytaniu strasznej części opowiadania zatrzymaj się i zadaj pytanie czy on też tak samo czułby się w takiej sytuacji. Możesz powiedzieć na przykład "Dlaczego boisz się tego potwora?"

Jeśli przerwy w czytaniu książki sprawiają, że Twoje dziecko jest zdenerwowane to wstrzymaj się z zadawaniem pytań do końca książki. Kiedy następnym razem znowu będziecie czytali tę samą książkę to tym razem postaraj się zadać pytanie pod koniec strony. Jeśli Twoje dalej nalega na czytanie całej książki od początku do końca to znajdź taką książkę, której nie czytaliście do tej pory. Czytanie książek z dzieckiem może składać się z sesji, w których tylko czytamy oraz z sesji, w których czytamy i rozmawiamy.

W celu uniknięcia zasypywania dziecka pytaniami ("Co robi ten goryl?") podczas czytania staraj się także używać komentarzy ("To całkiem mądry goryl") oraz wskazówkami ("Zastanawiam się, gdzie te wszystkie zwierzęta pójdą"). Jeśli Twoje dziecko powie coś czego nie rozumiesz to powiedz mu to i pozwól się poprawić.


Wskazówki dotyczące zadawania pytań podczas czytania

  • Zadaj pytanie ... CZEKAJ na odpowiedź
  • Używaj słów wypowiadanych przez dziecko ... a następnie
  • Dziel się swoimi własnymi pomysłami

Używaj wskazówek


Nawet bardzo dobra książka może być lepsza jeśli używa się następujących zasad: mów mniej, intonuj, mów wolniej, pokaż. Myśl o czytaniu jak o przedstawieniu, w którym przykuwasz uwagę dziecka za pomocą głosu, akcji i wyrazu twarzy. Jeśli potrafisz to możesz podkładać różne głosy pod różnych bohaterów.

Mów mniej


Zamieniaj niektóre słowa lub frazy na te, które są zrozumiałe dla Twojego dziecka. Książki często zawierają historie, które są zbyt długie lub zbyt trudne dla Twojego dziecka. Rozbijaj długie zdania na kilka krótszych.


Intonuj


Uwypuklaj ważne wyrazy - przeważnie te związane z dostosowywaniem się do innych - w taki sposób w jaki zrobiłby to aktor. To może zwrócić uwagę dziecka na te wyrazy. Staraj się, aby nowe słowa były bardziej "widoczne" na tle pozostałych. Intonuj je, wyjaśniaj i używaj w innych zdaniach. Jeśli dla przykładu słowo "uparty" pojawia się w zdaniu "On był upartym chłopcem" to możesz powiedzieć "On nigdy nie zmieniał swojego zdania" (wytłumaczenie) a następnie "Co za uparty chłopak" (użycie w innym zdaniu).


Mów wolniej


Mów na tyle wolno, aby dziecko nadążało za fabułą opowiadania. Stosuj często pauzy, żeby Twoje dziecko miało czas na ułożenie w głowie sobie tego usłyszało, popatrzenie na obrazki oraz swoją własną wypowiedź.


Pokaż


Pokaż swojemu dziecku co dane słowo oznacza. Pokazuj na obrazki oraz śledź palcem czytany tekst. Upewnij się, że dziecko rozumie wszystkie zaimki (mój, nasz, wasz, ...). Pokaż mu o kim czytasz wskazując na obrazek. Dodaj kilka szczegółów aby podpowiedzieć dziecku o kim czytasz. Spójrz w jaki sposób tata Aleksandra wskazuje na osobę, która wypowiada w książeczce swoją kwestię.



Od czasu do czasu zadaj dziecku pytanie dotyczące obrazka, ale nie pokazuj mu obrazka. Kiedy Twoje dziecko nie będzie potrafiło odpowiedzieć to powiedz "O, przepraszam. Zapomniałem pokazać ci obrazka, żebyś wiedział o co pytam". Następnie obróć obrazek w stronę dziecka. W ten sposób dziecko uświadamia sobie, że widzieć znaczy wiedzieć.

Nie przejmuj się tym, że Twoje dziecko chce czytać cały czas tą samą książkę. Upewnij się, że często czytasz ją trochę inaczej. Jeśli w książce są jakieś nowe słowa to staraj się używać tych słów na co dzień, tak żeby dziecko miało dużo sposobności do nauczenia się ich.

Pomóż dziecku dostosować się do innych


Idee, o których możemy dowiedzieć się czytając książki są często tematem do konwersacji. Jeśli chcesz, aby dziecko umiało lepiej dostosować się do innych to zabieraj go często do "umysłów innych ludzi".

Używaj I-wskazówek (uwzględniaj, wprowadzaj, nalegaj)


Wiele książek dla dzieci jest o tam jak ktoś czegoś chce lub coś lubi. Dla przykładu książka Red is Best autorstwa Cathy Stinson i Robin Baird Lewis jest prostą opowieścią o tym, że ulubionym kolorem dziewczynki jest czerwony. Bread and Jam for Frances (wymieniona na liście powyżej) opowiada historię dziewczynki, która chciała jeść tylko chleb z dżemem, aż zobaczyła, że jej koledzy jedzą bardziej interesujące posiłki. Weźmy dla przykładu klasyczną opowieść o trzech świnkach. Każda ze świnek budowała swój dom z innego materiału: słomy, desek lub cegieł. W jeszcze innej bajce złotowłosa dziewczynka musiała spróbować owsiankę ze wszystkich trzech misek zanim znalazła tę która smakowała jej najbardziej. Te i inne bajki stwarzają okazję do rozmowy z dzieckiem o tym jak różne rzeczy wyglądają inaczej z różnej perspektywy.


Rozmawiaj o tym co bohaterowie myślą i czują


Książki często zawierają postacie, których uczucia można w różny sposób interpretować. Wskaż na jedną z takich postaci i zadaj pytanie w stylu "Jak myślisz, co ona czuje?" lub "Dlaczego ona jest zła?" Wyraź swoją opinię i nie zgadzaj się z dzieckiem za każdym razem.

W książkach różni bohaterowie często mają odmienne zdania na jakiś temat. Dla przykładu, w książce Seven Blind Mice autorstwa Ed'a Young'a olbrzymi, niezidentyfikowany obiekt ląduje w stawie (słoń). Szukaj sposobności, aby stosować zdania ze zwrotem "myśli, że" jak na przykład ("Ona myśli, że to jest wąż.") Zachęcaj dziecko, żeby mówiło w taki sam sposób ("Co zielona myszka myśli, że to jest?")

Czytaj książki w których reakcje bohaterów są inne niż można by oczekiwać. Dla przykładu, książka może opisywać jak tato proponuje swojej córce wycieczkę do zoo, ale ona nie chce iść bo jest smutna i woli zostać w domu i pobawić się z nową przyjaciółką. Postaraj się namówić Twoje dziecko, aby wymyśliło dlaczego dziewczynka jest smutna.

Zachęcaj dziecko, aby próbowało wcielać się w role bohaterów i myśleć jak oni. Jednym ze sposobów, aby to osiągnąć może być zrobienie pauzy podczas przewracania kartek i powiedzenie "Zastanawiam się, co on teraz zrobi." Spróbuj też używać książek z samymi obrazkami. One w naturalny sposób prowokują konwersację i różne interpretacje tego co się dzieje w książce. Książki z ukrytymi obrazkami jak seria "Where's Waldo" pozwolą Wam zastanawiać się i myśleć gdzie ukrył się Waldo i przypominać sobie gdzie widzieliście go ostatnim razem.


Rozmawiaj o różnych punktach widzenia


Jest tyle różnych sposobów postrzegania tego co jest napisane w książce i wszystkie one stanowią doskonały punkt wyjścia do dialogu. Jeśli, dla przykładu, obrazki nie prezentują tego co zostało zapisane tekstem to może zwrócić na to uwagę swojemu dziecku. Kiedy w książce przedstawiony jest jakiś problem to możesz wymyślić różne sposoby jego rozwiązania. Zwykle, Ty i Twoje dziecko będzie w stanie wymyślić jakieś inne rozwiązanie niż to które jest zaprezentowane w książce. Może się też zdarzyć, że Twoje dziecko miało podobny problem jak bohater w książce i rozwiązało go inaczej.

Rozmawiaj o rzeczach, które nie zawsze są takie jakimi się wydają


Zwracaj podczas czytania uwagę na te fragmenty, w których bohaterowie mówią, że robią jakąś rzecz podczas gdy w rzeczywistości robią inną. Dla przykładu w bajce o Czerwonym Kapturku wilk oszukuje babcię podając się za jej wnuczkę po to by babcią wpuściła go do domu. Następnie oszukuje Czerwone Kapturka podając się za jego babcię. Pomóż swojemu dziecku zrozumieć, że wilk kłamie. Jeszcze inne bajki, na podstawie których możemy pokazać dziecku jak kłamali bohaterowie to Pinokio i Nowe Szaty Cesarza.

Rozmawiaj o fałszywych przekonaniach bohaterów


Prawie każda książka przysparza okazji do porównywania poglądów bohaterów z tym co dzieje się w rzeczywistości oraz dyskusji o tym jak poglądy bohaterów kształtują podejmowane przez ich działania. Książki, których fabuła zbudowana jest na fałszywych przekonaniach ułatwiają taki rodzaj konwersacji. Dla przykładu, podczas czytania książki Nowe Szaty Cesarza możesz powiedzieć coś takiego: "Cesarz myśli, że on naprawdę nosi ubrania". W książce Good Night, Gorilla strażnik więzienia był przekonany, że zwierzęta śpią w klatkach podczas gdy w rzeczywistości goryl je wypuścił.

Rozmawiaj o rozwiązywaniu problemów


W wielu książka możemy przeczytać o tym jak bohaterowie muszą rozwiązywać jakieś problemy. Dla przykładu w książce King Biggood's in the Bathtub służący i przyjaciele muszą wymyślać przeróżne sposoby aby nakłonić króla do wyjścia z wanny. Zwróć uwagę dziecka na to jak każdy z bohaterów wymyślą inną pomysł, żeby rozwiązać ten problem "Każdy ma inny pomysł na to jak wyciągnąć króla z wanny".

Odnajduj połączenie pomiędzy tym co w książce a tym co w życiu dziecka


Pomóż dziecku odnajdywać w jaki sposób książki mogą łączyć się jego życiem. Pokazuj też jakie są różnice pomiędzy tym co jest w książce, a tym co jest w życiu dziecka (zdarzenia, uczucia). Dla przykładu jeśli czytasz dziecku książkę Seven Blind Mice i opowiadasz o tym jak zielona myszka bała się "węża" to możesz powiedzieć "Pamiętasz jak się bałeś kiedy zobaczyłeś węża jak byłeś na szkolnym obozie".

Nieustannie dodawaj nowe pomysły


Rozmawianie o tym co bohaterowie książek czują i myślą to tylko jeden ze sposobów na o by za pomocą książek poszerzyć myślenie dzieci. Oprócz tego może wykorzystać jeszcze następujące strategie.

Rozmawiaj o przeszłości i przyszłości


Czytanie książek dostarcza możliwości rozmawiania o przeszłości "Spójrz jak kiedyś ubierały się dzieci" lub przyszłości "Zastanawiam się, czy ona będzie szukać swojego dziecka". Kiedy podczas czytania książki zrobisz pauzę i spytasz dziecko "Co będzie dalej?" to będzie ono musiało postawić się na miejscu bohatera i zastanowić się. Jeśli Twoje dziecko jest gotowe wyzwania to może poprosić je o znalezienie rozwiązania problemu bohatera książeczki.


Dostarczaj dziecku wymagane informacje


Pamiętaj o tym aby dostarczać dziecku podstawowych, wymaganych informacji, które są niezbędne do zrozumienia jakiejś historii. Zacznij od pokazania dziecku okładki i powiedzenia o czym będzie książka. Od samego początku dziecko będzie miało opinię na temat tego ile taka książka może znaczyć dla niego. Dla przykładu, jeśli zamierzasz przeczytać dziecku książkę Franklin in the dark to możesz powiedzieć "Ta książka będzie o Franklinie, który boi się ciemności. A czy ty też boisz się ciemności?"

Tłumacz słowa, które mogą wydać się niezrozumiałe, dostarczaj wymaganych wyjaśnień żeby łatwiej było dziecku zrozumieć opisaną historię. Staraj się znajdować połączenie opisywanej historii z życiem dziecka.


Jeśli podczas czytania często używasz zwrotów typowych dla bajek ("Dawno, dawno temu", "Za górami, za lasami", "I koniec", ...) to możesz spodziewać się, że Twoje dziecko z czasem też będzie je wykorzystywało w swoich własnych opowiadaniach. Często słuchanie wielu zwrotów w różnych kontekstach w różnych książkach jest kluczem do zrozumienia ich znaczenia.

Używajcie wyobraźni i udawania


Podczas czytania książek możesz czasem wykorzystywać dodatkowe rekwizyty, jak na przykład pacynki, po to aby ułatwić zrozumienie dziecku, w których miejscach opowiadania uczestniczą wybrani bohaterowie i jakie wypowiadają kwestie. Na początku Twoje dziecko może opierać się i nie chcieć żebyś używała takich rekwizytów. Staraj się zachęcać go spróbowania czegoś nowego.


Pozwól dziecku czytać.


Dwie umiejętności są potrzebne do tego, aby Twoje dziecko czytało na głoś. Po pierwsze musi wiedzieć jak wymawiać poszczególne litery i sylaby, po drugie musi rozumieć co czyta. Niektóre dzieci z problemami w komunikacji potrafią rozpoznawać wyrazy i przeczytać je. Istnieje mała grupa dzieci (szacuje się, że około 5-10%), które potrafią czytać w wieku trzech lub czterech lat, czyli dużo wcześniej niż się to dzieje zazwyczaj. Dla tych dzieci zrozumienie tego co czytają może stanowić wyzwanie. Dla jeszcze innej grupy dzieci czytanie słów stanowi większy problem nich iż rozumienie.

Dziecko, które nauczy się czytać szybko odkrywa zupełnie nowe sposoby pozwalające mu poznawać otaczający go świat. Jeśli myślisz, że Twoje dziecko jest gotowe na naukę samodzielnego czytania to poniższe rodzaje książek mogą okazać się pomocne.

  • Książki, w których niektóre wyrazy wyraźnie odznaczają się od pozostałych
  • Książka, w których pewna fraza pojawia się często ("Stary niedźwiedź mocno śpi, stary niedźwiedź mocno śpi, ..."
  • Wierszyki z rymami

Wykorzystuj napisy w domu


Jedną z najlepszych metod do tego aby zachęcić dziecko do czytania jest sprawienie, żeby był "otoczony napisami".

  • Wskazuj na proste komunikaty na znakach i bilbordach ("STOP", "McDonald's")
  • Przeglądaj program telewizyjny z dzieckiem zanim będziecie oglądać program w telewizji. Wskazuj na tytuły jego ulubionych programów
  • Oglądajcie napisy na końcu filmu. Starajcie się je czytać
  • Oglądajcie programy zachęcające do czytania jak np. Ulica Sezamkowa
  • Piszcie razem kartki okolicznościowe
  • Powieście na lodówce kalendarz ze zbliżającymi się wydarzeniami i przeglądajcie go codziennie
  • Zostawiaj pisane wiadomości dla swojego dziecka i pomagaj mu czytać je na głos
  • W restauracji razem czytajcie menu
  • Czytajcie razem instrukcje do zabawek i gier


Kiedy czytasz dziecku książkę to pokazuj wyrazy, które aktualnie czytasz. Pokazuj mu jak zmiana pojedynczej litery zmienia cały wyraz (dla przykładu wystarczy zamiana jednej listy żeby wyraz "kot" zmienił się na "koń" lub "kos" lub "koc"). Kiedy Twoje dziecko nauczy się kilku liter to pozwalaj mu zgadywać całe wyrazy zaczynające się od tych liter. Książki z rymowankami są także pomocne.

Pamiętaj, że czytanie na głos to tylko początek. Równie ważne jest rozumienie tego co się czyta. Kiedy ono czyta to zadawaj mu takie same pytania jak wtedy kiedy to Ty byś mu czytała ("Jak myślisz, co się stanie potem?")

Jeszcze inną opcją może być program komputerowy do nauki czytania. Programy takie często wykorzystują bohaterów ulubionych dziecięcych bajek. Postaraj się poszukać takiego programu, w którym dziecko musi zrobić coś więcej niż dopasować napisy do postaci. Dobrze byłoby gdy dziecko widziało wyrazy występujące w całych zdaniach.

Pamiętaj, że jeśli Twoje dziecko potrafi już czytać to może zacząć czytać książki, których nie zrozumie. Dziecko powinno czytać takie książki w których znajdują się wypowiedzi, które ono zrozumiałoby gdy je usłyszało na przykład od Ciebie.


Najlepszym sposobem na to aby Twoje dziecko mogło zrozumieć co inne osoby myślą i czują jest dostarczanie mu wielu okazji do podejmowania takich prób. Czytanie książek dostarcza mnóstwa takich okazji.

W większości tego rozdziału to Ty byłaś narratorem i opowiadałaś różne historie. Im więcej czytasz i opowiadasz dziecku historii innych ludzi tym bardziej jest ono zmotywowane do opowiadania swojej historii. W następnym rozdziale poznamy sposoby dzięki którym Twojemu dziecko łatwiej będzie opowiadać swoje historie.

2 komentarze:

  1. Casino Review | Dr. McD's
    Casino review. The 사천 출장안마 casino is 계룡 출장안마 licensed by 충청남도 출장샵 the Malta Gaming Authority and is part of the UKGC and the Malta Gaming Authority. This review will show the Casino 사천 출장마사지 Promotion: Dr. McD's Casino is licenced 제천 출장샵 by Malta Gambling Commission

    OdpowiedzUsuń
  2. Tak, to prawda... Warto czytać dzieciom książki, warto dzieciom pozwalać czytać. Zwłaszcza, że dzisiaj mamy tak wiele, wspaniałych pozycji, które edukują, przekazują co jest w życiu cenne itd. Ja przykładowo teraz planuję kupić książeczkę Sanoko. Psst! Czy zdradzić ci moją tajemnicę? https://sanoko.pl/ , bo zawiera ciekawe opowiadanie dla dziewczynek. Pobudza wyobraźnię dziecka, ale i pozwala stworzyć w pewnym sensie i więź.

    OdpowiedzUsuń