poniedziałek, 19 grudnia 2016

Usuwaj się w cień i ... interweniuj w razie potrzeby


Jeśli już zaaranżowałaś zabawę to Twoim następnym krokiem jest usunięcie się w cień i obserwowanie toczącej się zabawy. Oznacza to zostawienie Twojego dziecka i jego przyjaciela tak aby mogli bawić się samodzielnie. Do czasu, aż będzie potrzebna Twoja pomoc. Jeśli Ty także jesteś zaangażowana w zabawę to Twoje dziecko może rozmawiać przede wszystkim z Tobą, a nie jego przyjacielem.

Prawdopodobnie, od czasu do czasu, zauważysz, że zabawa dzieci utknie w martwym punkcie i będą potrzebowali Twojego wsparcia, żeby kontynuować zabawę. W tym rozdziale dowiesz się tego, w jakich momentach warto dołączać się do zabawy, żeby służyć pomocną dłonią.

Kiedy interweniować


Tak długo jak Twoje dziecko bawi się ze swoimi przyjaciółmi tak długo pozwalaj mu to robić będąc gotową do działania w razie potrzeby. Powinnaś być na tyle blisko dzieci by móc słyszeć o czym one rozmawiają.

Jeśli zabawa dzieci zostaje zakończona z jakiegoś powodu to jest to odpowiedni czas na interwencję. Przez interwencję rozumiemy tutaj pomoc dzieciom w podtrzymaniu zabawy. Możesz to zrobić poprzez poinstruowanie dzieci co mają robić jak również możesz się chwilowo przyłączyć do zabawy. Jeśli taka chwilowa pomoc nie odniesie zamierzonego skutku to powinnaś pozostać w zabawie dłużej starając się naprowadzić ją ponownie na właściwe tory.

Poniżej przestawiamy kilka wskazówek, które ułatwią Ci decyzję, czy należy w danej chwili podjąć interwencję.

Kiedy powinnaś interweniować:
  • Dzieci nie przebywają razem.
  • Dzieci nie bawią się razem.
  • Dzieci nie rozmawiają ze sobą (pomimo tego, że ich umiejętności społeczne są na takim poziomie, że mogłyby to robić).
  • Zabawa znalazła się w martwym punkcie (dzieci bardzo się kłócą lub powtarzają w kółko te same czynności). Jeśli kłótnia dzieci nie jest poważna to pozwól im samodzielnie rozwiązać problem.

Podczas pierwszych spotkań Twojego syna z rówieśnikami będziesz prawdopodobnie musiała dosyć często interweniować. Miej na uwadze, że Twoje oczekiwania względem zachowania Twojego dziecko powinny być dopasowane do jego poziomu zaawansowania zdolności społecznych.

Dla przykładu, jeśli Twoje dziecko dopiero zaczyna poznawać co to znaczy bawić się z innymi dziecko to powinnaś oczekiwać, że będzie się starało przebywać w towarzystwie innych dzieci, ale już niekoniecznie z nimi rozmawiać. Żeby sprawić, że Twoje dziecko będzie bawiło się towarzystwie innych dzieci spróbuj dać mu wtedy jego ulubioną zabawkę.

Nawet jeśli Twoje dziecko rozmawia z innymi dziećmi podczas zabawy to nie oczekuj, że będzie to robiło przez cały czas trwania tej zabawy. Sama staraj się ocenić czy Twoja interwencja jest wymagana. Staraj się nie wkraczać zbyt często, żeby nie popsuć zabawy.

Używanie wskazówek kiedy nie uczestniczysz w zabawie


Kiedy nie uczestniczysz w zabawie a starasz się pomóc swojemu dziecku to ogranicz do niezbędnego minimum swoją pomoc. Pomagaj więcej tylko wtedy kiedy jest to konieczne. Skorzystaj z poniższych wskazówek.

Interpretuj


Czasem jedno z dzieci zrobi lub powie coś czego drugie dziecko nie zrozumie. Takich sytuacji może być wiele. Dla przykładu, Twoje dziecko może jedynie stanąć obok kolegi i nie wypowiedzieć ani słowa, kiedy będzie się chciało z nim pobawić. Ty wiesz o co mu chodzi ale jego kolega może tego nie wiedzieć. Może też tak być że jakieś dziecko powie coś co będzie niezrozumiałe bo jego mowa nie jest jeszcze płynna lub może powiedzieć coś zbyt cicho, aby inni to usłyszeli.

Kiedy zauważysz jedną z powyższych sytuacji to postaraj się zinterpretować wypowiedź swojego dziecka. Zamień w odpowiednie słowa to co ona stara się przekazać za pomocą gestów lub powiedz to co ono ma na myśli w bardziej przejrzysty sposób.


Wskazówki


Wskazówki, o których dyskutowaliśmy we wcześniejszych rozdziałach pomogą Ci być lepszym trenerem w zabawach Twojego dziecka. Używaj ich zarówno w kierunku Twojego dziecka jak i jego rówieśnika do momentu aż zabawa wróci na właściwe tory. Staraj się w miarę możliwości używać wskazówek, które w jak najmniejszym stopniu wspierają Twoje dziecko.

Wskazówki, uszeregowane w kolejności od najmniej do najbardziej wspierających dziecko:
  • Wskazówki wizualne
  • Pytania
  • Podpowiedzi
  • Sugestie
  • Powiedzenie dziecku co ma powiedzieć lub zrobić

Wskazówki wizualne


Jeśli Twoje dziecko lub jego przyjaciel utknęli podczas zabawy w martwym punkcie to subtelnie wskaż na jakiś przedmiot lub zabawkę. To może pomóc dzieciom kontynuować zabawę.


Jeśli dziecko ciągle będzie potrzebowało pomocy to możesz wykorzystać karty z podpowiedziami. W ten sposób nie będzie musiała udzielać wskazówek wypowiadając ich na głos. Możesz pokazać dziecku karty z podpowiedziami na których będzie napisane "Teraz Twoje kolej" lub "Pobawmy się jeszcze raz". Jeśli nie przygotowałaś zawczasu takich kart (jak w następnym rozdziale) to może w razie potrzeby przygotować napisy na bieżąco.

Pytania


Czasami zadanie odpowiedniego pytania w trakcie zabawy może posunąć tę zabawę do przodu. Dla przykładu, jeśli "doktor" nie wie co ma powiedzieć w sytuacji kiedy "mama" przynosi do niego "dziecko" to możesz powiedzieć: "Mama myśli, że jej dziecko ma gorączkę. Co doktor zrobiłyby w takiej sytuacji?".

Podpowiedzi


Pamiętaj, że uzgodniliśmy wcześniej, że podpowiedź to komentarz, dzięki któremu dziecku może zrozumieć co ma teraz powiedzieć lub zrobić. Chcesz aby Twoje dziecko zgadło na podstawie tego co mówisz co ono powinno teraz zrobić.

Dla przykładu jeśli jedno z dzieci ma wszystkie kredki to możesz powiedzieć do drugiego dziecka: "Myślę, że Mateusz ma trochę kredek dla ciebie". To jest podpowiedź dla Mateusza, żeby zaoferował trochę kredek swojemu koledze. W ten sposób nie mówisz bezpośrednio Mateuszowi co ma zrobić.


Sugestie


Z rozdziału czwartego dowiedzieliśmy się, że sugestia jest bardziej precyzyjna niż wskazówka, ale ciągle nie mówimy dokładnie co dziecko powinno zrobić. Sugestie są szczególnie pomocne wtedy kiedy jedno z dzieci rozmawia z Tobą podczas zabawy zamiast z drugim dzieckiem.

Dla przykładu, Twoje dziecko chciałby być strażakiem w wymyślonej zabawie. W pierwszej kolejności może starać się użyć podpowiedzi, żeby Twoje dziecko ponownie zwracało uwagę na swojego przyjaciela ("Może Benek też chciałby być strażakiem"). Jeśli ta podpowiedź nie zadziała to spróbuj użyć sugestii, w której wyjaśnisz czego oczekujesz od swojego dziecka, ale nie powiesz mu dokładnie w jaki sposób ma coś zrobić lub powiedzieć ("Możesz się spytać Benka, czy też chciałby zostać strażakiem").


Jest zupełnie w porządku jeśli od czasu do czasu będziesz miała krótką konwersację z dziećmi. Staraj się jednak względnie szybko skierować zainteresowanie dzieci na ich wspólną zabawę.


Powiedzenie dziecku co ma powiedzieć lub zrobić


Czasami podpowiedzi i sugestie nie działają. Tak się często zdarza kiedy dziecko bierze udział w jakiejś aktywności pierwszy raz. W takiej sytuacji dziecko potrzebuje aby powiedzieć mu wprost co ma zrobić lub powiedzieć. Jeśli, dla przykładu, Alek nie rozumie sugestii mamy i nie proponuje Benkowi, żeby był strażakiem to jego mam może powiedzieć: "Alek, zapytaj Benka, czy nie chciałby być strażakiem".

Czasem zdarza się, że dzieci pokłócą się o coś. Zamiast przedyskutować problem, wiele dzieci ucieka się do kontaktu fizycznego, jak popychanie, uderzanie lub gryzienie. Jeśli tak się zdarzy to możesz zareagować wskazując dzieciom co mają powiedzieć.


Dołączanie do zabawy


Czasami dawanie wskazówek z boku nie wystarcza. Dla przykładu, kiedy dzieci zaangażowane w zabawę na niby utknęły i powtarzają wciąż te same czynności w kółko to możesz przyłączyć się do zabawy i trochę im pomóc.

Przypomnijmy sobie w jaki sposób mogłabyś się dołączyć do zabawy. Jeśli dzieci bawią się na podłodze to usiądź obok nich. Pozwól się prowadzić dziecku. Oznacza to, że jeśli dzieci bawią się w udawanie to też udawaj, że jesteś jakąś zmyśloną postacią (może potworem, może małą świnką a może sprzedawcą). Staraj się być wiarygodna i wczuj się rolę. Mów do dzieci tak jakby ona także były zmyślonymi postaciami ("Wstawaj Spiremanie. Świat potrzebuje twojej pomocy").

Pamiętaj, aby bawić się w ten sposób tylko przez pewien czas a potem usunąć się w cień. Jeśli spojrzysz na poniższy obrazek to możesz zaobserwować w jaki sposób dołączyć się do zabawy, dodać do niej coś nowego i potem usunąć się w cień.

Konrad i Natan bawią się w restaurację. Konrad serwuje Natanowi cały czas hotdogi, jeden za drugim. Natan płaci za hotdoga i potem znowu zamawia następnego. Mama Natana decyduje, że już najwyższy czas przystąpić do wspólnej zabawy i złamać utrwalony schemat.




Podczas wspólnej zabawy dzieci będziesz ich nauczycielem, oferując im wsparcie kiedy tego będą potrzebować oraz usuwając się w cień w odpowiednim momencie. Niektórzy rodzice będą odczuwali potrzebę uczestniczenia w zabawie dłużej niż potrzeba. Inny będą starać się coś robić w pobliżu tak aby zawsze mogli służyć pomocą w razie potrzeby.

Generalną zasadą jest to, że im więcej Twoje dziecko będzie potrafiło zrobić bez Ciebie tym lepiej dla rozwoju jego relacji z innymi. Czasami, nawet najlepsi przyjaciele się sprzeczają. W ostatnim rozdziale nauczymy się w jaki sposób radzić sobie z napadami złości które nieuchronnie pojawią się podczas wspólnych zabaw.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz